In september start een bijzonder meerjarenproject, in het kader waarvan vele tientallen vliegtuigwrakken met vermiste bemanningsleden uit de Tweede Wereldoorlog worden geborgen. Hierbij is een grote rol voor Defensie weggelegd. Het kabinet reserveerde vorig jaar 15 miljoen euro voor de omvangrijke klus.

Dat er 75 jaar na de oorlog nog steeds wrakken met stoffelijke resten in de grond of op de zeebodem liggen is vooral een financiële kwestie. Bij het opgraven van de wrakken draagt het Rijk 70% van de kosten en de overige 30% is voor de desbetreffende gemeente. Dat laatste is al snel een flinke kostenpost van een ton of meer. Bovendien was het veel lastiger om geld vrij te maken voor bergingen op verzoek van nabestaanden, dan bergingen bij een infrastructureel project.


Kansrijke bergingen
De Studiegroep Luchtoorlog  1939-1945 (SGLO) overtuigde de Haagse politiek om iets aan die situatie te doen en stelde een lijst samen met kansrijke bergingen. De SGLO doet al jarenlang onderzoek naar neergestorte vliegtuigen en hun bemanning. Gedurende de Tweede Wereldoorlog gingen ruim 5500 vliegtuigen in Nederland verloren. Van een groot deel hiervan liggen nog restanten in Nederlandse bodem. In ongeveer 400 vliegtuigwrakken zijn waarschijnlijk nog stoffelijke resten van bemanningsleden aanwezig. Recent onderzoek toont aan dat het aantal locaties waar met enige mate van zekerheid stoffelijke resten van vermiste bemanningsleden kunnen worden aangetroffen beperkt is. Naar inzichten van het SGLO gaat het om 30 tot 50 locaties.

Eerste berging
Het eerste vliegtuig in de reeks kansrijke bergingen met vermiste vliegers is een in 1942 neergestort RAF-toestel, de Short Stirling W7630 MG-M. De opgravingen in Echt-Susteren, Limburg, gingen  op maandag 16 september van start. Tijdens de terugvlucht uit Düsseldorf belandde het kapotgeschoten toestel in september 1942 op een veld dat eigendom was van een abdij. Twee militairen wisten met een parachute te ontkomen, een van de vliegers overleefde de oorlog. Twee anderen werden dood gevonden en zijn direct begraven. De vier overige inzittenden zijn vermist en zij worden dus waarschijnlijk in de komende weken na bijna tachtig jaar opgegraven

Rol T&A Survey
T&A Survey heeft voor de berging van de Short Stirling de horizontale en verticale afbakening van het gecrashte vliegtuig volledig in kaart en beeld gebracht, alsmede de milieukundige situatie en de bodemgesteldheid. Dezelfde werkzaamheden heeft T&A inmiddels ook uitgevoerd voor een vliegtuigberging in het Markermeer. T&A is in het verleden vaker betrokken geweest bij vliegtuigbergingen, waaronder de in Lancaster ED470 te Bronckhorst in 2013.


Lees meer over dit project: