T&A Survey | Waterbodemonderzoek en Offshore projecten

Zeesluis IJmuiden: Waterbodemonderzoek naar Conventionele Explosieven

T&A Survey heeft in opdracht van OpenIJ rondom het bestaande sluizencomplex in IJmuiden een grootschalig onderzoek naar explosieven uitgevoerd. Het aannemersconsortium OpenIJ werkt in opdracht van Rijkswaterstaat aan een nieuwe sluis, die de grootste van de wereld gaat worden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is het sluizencomplex doelwit geweest van verschillende bombardementen, waardoor een uitgebreid explosievenonderzoek noodzakelijk was. Voordat de reguliere werkzaamheden voor de aanleg van de nieuwe zeesluis konden beginnen, moest circa 50 hectare waterbodem onderzocht worden.

Innovatieve detectietechnieken

T&A Survey heeft voor dit specifieke project een innovatief waterbodemvolgend detectiesysteem ontwikkeld. Op basis van een eerder uitgevoerd detectieonderzoek bleek het overgrote deel van de waterbodem te verstoord voor een individuele object interpretatie. Met dit innovatieve systeem heeft T&A Survey 80% van de verstoorde gebieden weten te reduceren. Voor de opdrachtgever betekende dit een aanzienlijke reductie in kosten en tijd.

Benadering verdachte objecten

De posities van de verdachte objecten uit het detectie-onderzoek zijn vervolgens door gecertificeerde duikers nader onderzocht. De duikers waren uitgerust met detectieapparatuur, videoinspectieapparatuur en specifieke onderwater gereedschappen waarmee de waterbodem laagsgewijs kan worden verwijderd. Op deze wijze konden de verdachte objecten uiteindelijk worden geïdentificeerd. Als er sprake was van een positieve identificatie (object is een explosief), werd het explosief gemarkeerd in afwachting van de EOD, die de uiteindelijke verantwoordelijkheid draag voor de ruiming van de explosieven.

Veilige uitvoering

Op en rondom het sluizencomplex van IJmuiden zijn honderden explosieven en oorlogs-gerelateerde materialen aangetroffen. Het gaat hierbij om geschutsmunitie, raketten, magazijnen, geschutsopstellingen en diverse bunkers. Na de detectie en de benadering van de explosieven konden de werkzaamheden veilig worden uitgevoerd.

Download de flyer van project zeesluis IJmuiden

Gecombineerd waterbodem onderzoek Noordzee

T&A Survey heeft verschillende grootschalige veldonderzoeken uitgevoerd op de Noordzee om obstakels te detecteren die geplande zandwinningsactiviteiten in de weg staan. Daarbij werd de zeebodem met behulp van verschillende geofysische technieken in kaart gebracht om eventueel aanwezige archeologische objecten (zoals oude scheepswrakken) of explosieven die een risico kunnen vormen tijdens de zandwinning, op te sporen.

Technieken voor waterbodem detectie

T&A voerde de onderzoeken uit vanaf een boot uitgerust met drie verschillende geofysische technieken die samen een gedetailleerd beeld van de zeebodem geven:

Multibeam echo sounder brengt de waterdiepte in kaart. Een lokale afwijking in de diepte kan wijzen op de aanwezigheid van een groot voorwerp op de zeebodem.
Side scan-sonar is veel preciezer: objecten op de zeebodem worden tot in het kleinste detail gevisualiseerd.
Magnetometer technologie is in staat om te bepalen of de objecten gedetecteerd door de multibeam echolood en in het bijzonder de side scan-sonar uit ijzerhoudend materiaal bestaan. Magnetometer kan enkele meters diep in de zeebodem kijken.

Resultaten

Het onderzoek werd dag en de nacht voortgezet, resulterend in een lijst met objecten en hun GPS-posities. Hierbij werd onderscheid gemaakt tussen objecten met mogelijke archeologische waarde en potentiële explosieven. Deze gegevens gaven de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed de nodige informatie om te beslissen of er aanvullende archeologische onderzoeken moesten plaatsvinden voordat de zandwinning kon beginnen. Het hielp de opdrachtgever ook bij het bepalen van de te nemen veiligheidsmaatregelen tijdens de uitvoering van de zandwinning.

Download de flyer van het gecombineerde Noordzee project

Inmeten slibdikte van een zandwinput met subbottom profiler

In opdracht van de RuwBouw Groep heeft T&A Survey een geofysisch waterbodem-onderzoek uitgevoerd. Opdrachtgever wilde inzicht krijgen in de bodemopbouw en slibdiktes in verband met zandwinning in de zandwinput te Hoogersmilde (Drente), waar in het verleden al zandwinning heeft plaatsgevonden. Doel van dit veldonderzoek is het indicatief vaststellen van de dikte van de aanwezige sliblaag in het onderzoeksgebied.

Subbottom profiler

Gebaseerd op de beschikbare informatie, kennis en ervaring heeft T&A bij dit onderzoek gekozen voor de inzet van een subbottom profiler. Dit is een akoestische onderzoekstechniek die, gemonteerd aan een surveyboot, de waterbodem in kaart brengt door een sonde over het wateroppervlak of de waterbodem te slepen. Zo kunnen waterbodems, afhankelijk van de gewenste nauwkeurigheid, van enkele meters tot vele tientallen meters diepte in kaart worden gebracht en kunnen obstakels op of onder de waterbodem worden opgespoord.

Meetresultaten

Van elke gevaren meetlijn is een bodemprofiel gemaakt. De overgang van het slib naar de harde zandbodem is ingetekend met rood. De sliblaag is te herkennen aan de horizontale lagen in het bodemprofiel, zoals ook zichtbaar in onderstaande figuur.

Overige projecten waterbodemonderzoek

Opdrachtgever	Projectdoel
Waterschap Aa en Maas	Detectie en benadering waterbodem Peelkanalen
Levvel	Detectie en benadering waterbodem Afsluitdijk
Waterschap Scheldestromen	Detectie en benadering waterbodem Cadzand
Promarine	Waterbodemdetectie Noordzee bij Ameland
Vissers Ploegmakers	Detectie en benadering verdachte objecten, Roode Wetering, Oss
DEME Infra Marine Contractors	Risico analyse en detectie remmings- en geleidewerken Zuid Nederland
Verboon Maasland	Detectie en Benadering Ruiten Aa kanaal, gemeente Westerwolde
Arcadis	Detectie op OO verdachte gebieden Twentekanalen
Lee	Detectie en benadering - baggeren Stierkreek Zeeland
Provincie Groningen	Waterbodemdetectie Breebaart polder
Van Heteren Weg en Waterbouw	Detectie en benadering Temminkstuw en Wippertstuw aan de Schipbeek
Klerk Waterbouw	Detectie en benadering OO voor het project Ørsted te Vlissingen.
Fugro Land	Detectie Nieuwe Waterweg Windfarm Hollandse Kust nabij Noordwijk
Vissers Ploegmakers	Herinrichting Roosendaalse Vliet, Roosendaal
Oosterhof Holman	Detectie en benadering Boerenverdriesluis, Den Helder
Rijkswaterstaat	Gecombineerd waterbodemonderzoek Noordzee
OpenIJ	Waterbodemdetectie t.b.v. bouw nieuwe zeesluis IJmuiden
Klerk Waterbouw	Detectie en benadering AVO sluizen IJmuiden en Schellingwoude
Rijkswaterstaat	Detecie en benadering projectgebied Ruimte voor de Lek
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier	Detectieonderzoek Noordzee
Bouwcombinatie Stadsbrug Nijmegen	Detectie en benaderingen aanleg nieuwe brug over de Waal
Dosco Baggerwerken	Detectie en benadering Aarkanaal, Gouwe en Oude Rijn (ZH)