Tijdens benaderingswerkzaamheden nabij het vroegere hulpvliegveld Ockenburg bij Den Haag heeft T&A Survey een interessante vondst gedaan. In een dump put vonden onze medewerkers een Nederlandse helm. Gezien de hoeveelheid plastic en de overige vondsten in de put,  was het duidelijk dat de helm zich in een naoorlogs verstoorde context bevond. Toch is het niet vreemd dat een dergelijk voorwerp in deze omgeving is gevonden. Op 10 mei 1940 was hulpvliegveld Ockenburg namelijk het toneel van bittere gevechten tussen Nederlandse en Duitse troepen.  

De aanval
In de nacht van 9 op 10 mei 1940 hadden de Nederlandse soldaten op Ockenburg bericht ontvangen dat grote aantallen Duitse toestellen van oost naar west over ons land vlogen. Om 05.20 uur landden 18 troepentransportvliegtuigen vol met Duitse soldaten. Na een vuurgevecht wisten zij de Nederlandse troepen te overmeesteren en rond 07.00 uur hadden het vliegveld veroverd. Nog dezelfde dag werd door de Nederlanders een tegenaanval ingezet. Hierbij werden artillerie- en mortierbeschietingen uitgevoerd en werden de Duitsers uit de lucht aangevallen door Nederlandse toestellen. In de loop van de middag werd een tegenaanval door het Regiment Grenadiers ingezet. Deze aanval was succesvol en het vliegveld werd weer heroverd. Er werden 160 Duitse krijgsgevangenen gemaakt. Van de 28 gelande Duitse toestellen konden er 6 weer opstijgen, de rest ging door de beschietingen verloren. In totaal kwamen bij de herovering van het vliegveld 17 Nederlandse militairen om het leven.  

Voorplaat
De vondst betreft een Nederlandse helm van het type M27, die tijdens de meidagen van 1940 veel gedragen werd door de Nederlandse troepen. Opvallend is dat de koperen voorplaat afwezig is. Deze koperen voorplaat, met de heraldische Nederlandse leeuw, is in 1926 ontworpen door Chris van Hoef. Op basis van een hardnekkig gerucht dat rondging  rond mei 1940, werd deze voorplaat massaal verwijderd. Kogels zouden vat kunnen krijgen op het koper en daarna door het staal van de helm heendringen. Opmerkelijk is dat dit bij de schietproeven op dit type helmen nooit is bewezen.  


links: gevonden helm.
rechts: M27 helm met voorplaat


Hulpdiensten

Niet geheel uit te sluiten is dat de helm in gebruik is geweest bij hulpdiensten zoals luchtbeschermingsdienst, brandweer en politie. Helmen zonder helmplaatje werden al vóór maar ook tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt door deze organisaties. Nader onderzoek zou hier wellicht meer duidelijkheid over kunnen geven.  

De gemeentelijk archeoloog van Den Haag is van de vondst op de hoogte gebracht.  

Met dank aan Arjen Bosman van Militay Legacy voor zijn medewerking.